چاپ سبز و رواج آن در جوامع مختلف یک اقدام در جهت حفظ محیط زیست و کمک به منابع تجدید ناپذیر بوده است. در سال‌های اخیر به غیر از شرکت‌ها و کسب‌وکارهای خرد و طرفدار محیط زیست، سازمان‌های دولتی و سرمایه‌گذاران متعددی چاپ سبز را جایگزین چاپ سنتی کرده‌اند. در این میان می‌توان به معروف‌ترین این شرکت‌ها مانند مایکروسافت اشاره کرد. برای اینکه اطلاعات بیشتری درباره نحوه چاپ محیط زیستی، اهمیت و مزایای آن کسب کنید، مطالعه این مقاله به شما پیشنهاد می‌شود.
آشنایی با چاپ سبز
در چند سال گذشته طرفداران محیط زیست به‌دنبال راه‌هایی بوده‌اند که بتوانند آسیب‌های وارده به طبیعت و هوا را تا حد امکان کاهش دهند. صنعت چاپ محیط زیستی یا چاپ سبز نیز با این هدف روی کار آمده و روز بروز در حال گسترش است. با بهره‌گیری از چاپ سبز، تولید ضایعات تا حد زیادی کاهش پیدا کرده و حجم استفاده از جوهرهای صنعتی نیز کمتر می‌شود. علاوه‌بر موارد فوق، چاپ سبز این امکان را فراهم می‌سازد که از کاغذ، جوهر و حلال‌های طبیعی، دوباره استفاده کنید و به‌نوعی قابل بازیافت هستند.
اثرات مخرب صنعت چاپ بر محیط زیست کدامند؟
قبل از اینکه درمورد فرایند چاپ سبز و نحوه به‌کارگیری آن در صنایع صحبت کنیم، بهتر است چاپ سنتی را مورد نقد و بررسی قرار دهیم. طرفداران محیط زیست به شدت به چاپ سنتی و استفاده از کاغذ و جوهرهای صنعتی اعتراض دارند و معتقدند که عامل بسیاری از مشکلات زیست محیطی همین صنعت چاپ است. اثرات مخربی که صنعت چاپ روی محیط زیست و منابع طبیعت دارد در ادامه آورده شده است.
- مواد سمی مخرب و ناسالم عمدتا در جریان بهره‌گیری از چاپ سنتی تولید می‌شوند. بیشتر جوهرهایی که در چاپگرهای تجاری استفاده می‌شوند، از نفت و مشتقات آن تولید شده و به‌مرور به کاهش ذخایر نفت در طبیعت منجر می‌شود. به‌غیر از این، جوهرهای پایه دارای مواد ناسالمی مانند مواد آلی فرار هستند که با ورود به آب و هوا باعث آلودگی آن‌ها شده و در مواردی بروز سرطان‌ها و ایجاد نقص در کودکان را نیز موجب می‌شوند.
- حلال‌ها و مواد شیمیایی که در چاپخانه‌ها به‌کار می‌روند، سمی و خطرناک بوده و خطر ابتلا به بیماری‌های کشنده و جدی را در افراد افزایش می‌دهند.
- تولید کاغذ نیز به‌دلیل اینکه به منابع چوب در جنگل آسیب می‌زند، تاثیرات زیست محیطی قابل توجهی بر آب و هوا دارد. از این رو دوست‌داران محیط زیست از چاپ سبز حمایت کرده و تا حد امکان سعی در گسترش آن دارند.
در صنعت چاپ چه قوانین و استانداردهایی رعایت می‌شود؟
با توجه به اینکه آگاهی مردم روز به روز درباره آسیب‌های مخرب صنعت چاپ بر محیط زیست بیشتر شده است، طرفداران محیط زیست نیز به جمعیت قابل توجهی رسیده‌اند. این افراد با تلاش‌های زیاد توانسته‌اند قوانینی برای صنایع چاپ وضع کرده و دولت‌ها را در برخی کشورهای اروپایی مجاب به اجرای آن کنند. حتی در بسیاری از کشورها، بی‌توجهی به این قوانین جرم محسوب شده و جریمه دارد. قوانین مرتبط با صنعت چاپ عبارتند از:
۱-موسسات مرتبط با چاپ، باید با تمامی مواد شیمیایی و مضری که در این صنعت استفاده می‌شود آشنا باشد.
۲-مواد الکل‌دار به دلیل نشت گازهای سمی در طبیعت باید با حلال‌های گیاهی جایگزین شوند.
۳-استفاده از حلال هایی مانند VoC در چاپخانه‌ها باید محدود شود و مصرف بیش از حد آن غیر قانونی است.
چاپ محیط زیستی یا چاپ سبز چطور می‌تواند به محیط زیست کمک کند؟
به طور قطع چاپ محیط زیستی نسبت به چاپ سنتی کمک بیشتری به محیط زیست و حفط منابع آن می‌کند. در ادامه توضيحات تکمیلی بیشتری درباره این ادعا آورده شده است.
حفظ جنگل‌ها و جلوگیری از قطع درختان
همان‌طور که گفته شد برای تولید کاغذ به درختان و منابع طبیعی بسیار زیادی احتیاج است. دوست‌داران محیط زیست در پی یافتن راهی برای جایگزین کردن مواد سلولزی بوده‌اند و بعد از سال‌ها تحقیق و تلاش توانستند از منابع دیگری به‌جای خمیر کاغذ استفاده کنند. کنف و پنبه اصلاح شده، رایج‌ترین این مواد خام هستند که کیفیت بالایی هم دارند. از طرفی بازیافت کاغذ و ساخت تکنولوژی که بتواند کاغذ را دوباره قابل استفاده کند تا حد زیادی توانست به حفظ منابع چوب کمک کند.
کاهش استفاده از مواد نفتی
منابع نفتی غیرقابل برگشت هستند و بالاخره یک روز تمام می‌شوند. هرچقدر که بتوان استفاده از این مواد و مشتقات آن را کمتر کرد، سود بیشتری به محیط زیست رسانده می‌شود. مواد نفتی برای تولید سوخت و انرژی لازم در چاپخانه‌ها، تولید جوهر، حلال‌های شیمیایی و چسب‌ها در صحافی کاربرد زیادی دارند. بهره‌گیری از صنعت چاپ سبز و استفاده از چاپگرهای که با انرژی کم، بهره‌وری بالایی دارند یا با انرژی خورشیدی کار می‌کنند در حفظ و کاهش مصرف منابع نفتی موثر هستند.
کاهش تولید ضایعات در طبیعت
با توجه به مواد خام به‌کار رفته در چاپ محیط زیستی باید انتظار داشته باشید که مواد سمی خطرناک مانند مواد آلی فرار دیگر در طبیعت رها نمی‌شوند. البته اثرات و نتایج مثبت چاپ سبز ممکن است بعد از سال‌ها خود را نشان دهد و نباید انتظار داشت که در یک شب مشکل آلودگی هوا و کمبود منابع در طبیعت حل شود.
فرآیند چاپ محیط زیستی، چاپ سبز چگونه است؟
فرآیند یا مراحل تولیدات چاپخانه‌ای در چاپ سبز با جایگزین کردن مواد اولیه امکان‌پذیر است. مواد خام بهینه و سالمی در این راستا روی کار آمده‌اند که عبارتند از:
جوهر ارگانیک
جوهرهای سنتی ساخته شده از نفت و فلزات سمی است که بسیار مضر و خطرناک هستند. در چاپ سبز، جوهرها با محیط زیست سازگار بوده و هیچ آسیب و آلودگی به هوا وارد نمی‌کنند. این جوهرها قابل بازیافت هستند و کیفیتی مشابه جوهرهای سنتی دارند.
کاغذ
کاغذ به‌کار رفته در چاپگرهایی که بر اساس اصول چاپ سبز کار می‌کنند را می‌توان بعد از یکبار استفاده، مجددا بازیافت کرد مانند ساک دستی. این کاغذها که خمیر گیاهی دارند، نه‌تنها آسیبی به منابع تجدیدناپذیر وارد نمی‌کنند، بلکه با محیط زیست نیز سازگار بوده و ضایعات آن‌ها برای طبیعت هیچ ضرری ندارد. در تولید این کاغذها از هیچ کلر و مواد سمی استفاده نمی‌شود و سفید کردن مجدد آن‌ها با مواد گیاهی امکان‌پذیر است.
مزایای استفاده از چاپ سبز یا چاپ محیط زیستی
اگر بخواهیم به‌طور خلاصه مزایا و فوایدی که چاپ سبز به همراه دارد را در چند سطر بیان کنیم، باید بگوییم که:
- در چاپ سبز به‌دلیل تولید کاغذ از مواد گیاهی، درختان و جنگل‌ها حفظ می‌شوند و در نتیجه آب‌و‌هوای سالم‌تری خواهیم داشت.
- کاغذهای بازیافتی را می‌توان چندین بار با حفظ کیفیت استفاده کرد. فرآیند بازیافت کاغذ نیز از تولید بی‌رویه کاغذهای سنتی جلوگیری می‌کند.
- تولید زباله و ضایعات حاصل از چاپخانه‌ها به حداقل می‌رسد. همچنین اگر زباله‌ای در طبیعت ایجاد شود، قابل بازیافت است.
- مواد سمی و خطرناک و کلر در چاپ سبز جایگاهی ندارند و می‌توان در طی سال‌ها نتیجه جایگزین کردن چاپ سبز با چاپ سنتی را در کاهش آلودگی هوا و آب مشاهده کرد.
- درنهایت محیط زیست با همه منابع و موجودات زنده‌ای که در آن است، در امان می‌ماند.
چاپ سبز یا چاپ محیط زیستی می‌تواند یک اقدام در جهت کمک به طبیعت و درامان ماندن محیط زیست از آلودگی باشد. هرچند که این صنعت هنوز در کشورهای زیادی به‌دلیل هزینه‌بر بودن و نداشتن تجهیزات لازم، شناخته شده نیست و اجرایی نشده، اما در بسیاری از کشورهای اروپایی توجه زیادی به آن شده است. در آخر بدانید که هر یک قدمی که برای محیط زیست و حفط آن از آسیب و آلودگی‌ها برداشته می‌شود، نتایج مثبت زیادی از آن در سال‌ها بعد حاصل خواهد شد.
بدون دیدگاه